Қазақ тілі пәнінен тест жинағы

05.04.2018

Қазақ тілінен тест 8-сынып

І

тоқсан

1. Хабарлы сөйлемді тап.

А) Ал

сосын          В) Ойсыздарға қосылма          С) Неге бұғасың

Д) Қайдағы

жау             Е) Жел де жоқ

2. Сұрау есімдігі арқылы жасалған

сұраулы сөйлемді тап.

А) Қар

жауса   ше?      В) Балам,аманбысың?          С) Бұл сен бе?

Д) Жағдай

қалай?                 Е) Мынау сен

шығарсың?

3. Бұйрықты сөйлемді тап.

А) Егіс көлемін

ұлғайт.           В) Тіл қандай           С) Сен енді бала емессің

Д) Ал Жамал

ше                 Е) Бұл—тарихи жер

4. Адамның түрлі көңіл-күйін білдіретін

сөйлем қалай аталады?

А) лепті           В) сұраулы            С) хабарлы             Д) бұйрықты       Е) атаулы

5. Сұраулы сөйлемді тап.

А)

Қарағым,тоқтай тұршы                  В)

Пай-пай,шабысының қаттысын-ай

С) Сен жазып

келген шығарсың.        Д) Дала айдай

жарық

Е) Мектептің

кең залы.

6. Одағай сөйлем қатысқан лепті

сөйлемді тап.

А)

Ойпырым-ай,балаңның мінезі қандай жаман еді.

В) Көрсетпе көз

жасыңды.            С) Жүр,жарысайық

Д)

Балам,жөніңді айтшы          Е) Амал

нешік,пешенеме жазғаны осы болды.

7. Сұраулық шылау арқылы жасалған

сұраулы сөйлемді тап.

А) Ол кісі

қайда тұрады.              В) Неге

үндемейсіз,әже,барамыз ба?

С) Ол жерге

неге отырасың.               Д) Ойбай,сен

былай тұр      

 Е) Мен күні бойы жұмыста болдым ғой.

8. Бұйрықты сөйлемді тап.

А) Сен менен

аулақ жүр           В) Біреу көп үшін,көп

біреу үшін.

С) Жеріміз

біздің неткен бай.       

   Д) Сүйіндік жігіттері он шақты күнде Омбыға

келіп қалды.        

 Е) Қазір қай жерде тұрасыз.

9. Тыныс белгісі дұрыс қойылған

сөйлемді тап.

А)

Жарайсың,қалқам?!           В) Енді мені

ұрайын деп пе едің?!

С) –Ешкімге

сенуші болма,--деп айқайлады.

Д) –Рас па!

–деп бажырая қарады.         Е) Тәйт.

Тыныш отыр

10. Дауыс ырғағы арқылы жасалған лепті

сөйлемді тап.

А)

–Жасасын,Қазақстан!             В)

–Жолдастар,тынышталыңыздар!

С) –Мынау

дегенің әдемі ғой!              Д)

–Шіркін,орманның таза ауасын-ай!

Е) –Бәрекелді!

Бәрекелді! Жарадың,қалқам!

11.Сілтеу есімдігінен жасалған

баяндауышты тап.

А) Біз үшеуміз мәселені дұрыс шештік деп ойлаймыз

В) Ақ бесті қара қасқадан сытылып шықты.

С) Мен өзім де сізден осыны сұрағалы отыр едім.

Д) Ауылдың маңы—терең сай            

Е) Сұрап отырғаны—осы

12. Күрделі сан есімнен жасалған

баяндауышты тап.

А) Осы араға

жиналғанымыз жетеу        В)Жиналысқа

келгендері—он-ақ адам

С) Жеті жердегі

жеті—қырық тоғыз           Д) Оның жасы

жиырмада

Е) Оның

қасиетті саны –бес 

          13. Сөйлем құрауға негіз болатын сөйлем мүшесін тап.

А)

баяндауыш         В) анықтауыш                 С) пысықтауыш

Д)

толықтауыш           Е) айқындауыш

14. Сөйлем мүшесіне талданатын сөзді тап.

А)

сондықтан         В) меніңше          С) әрине             Д) керісінше       Е) балам

          15.Тек тұрлаулы мүшелерден

тұрған сөйлемді тап.

А.Базаралы келді.                                           

Б.Күн едәуір көтерілді.

С.Ол қуанғанынан жылап жіберді.                 В.Жолаушылар жолға шықты.

16.Дара

бастауышы бар сөйлемді тап.

А.Ұлжан-сыншыладам.                                 

Б.Төртжердегітөрт- он алты.

С.Кележатқан –Жамал.                                  

В.Оныңеңбегіжанды.

17.Бастауыш пен

баяндауыштыңарасынасызықшықойылғансөйлемді тап.

А.Еңбек-жанрахаты.                                    

Б.Үйдеекі-ақадамотыр.

С.Оларбір-бірлепкелебастады.                   В.Олмәселені-шешіпкетті.

 

ІІ  тоқсан

1. Себеп пысықтауышты тап.

А) Батпаған ай

батыстан қарап тұрды.

В) Кешеден бері

сақтаған нанды жеп отырмын.     

  С) Бала кітап алғалы келіпті

Д) Сен мұнда

ойнауға келген жоқсың,білім алуға келдің.

Е) Ол табанда

ақшасын өндіріп алды.

          2. Қашанғы?қайдағы?-қай сөйлем

мүшесінің сұрақтары?

А)

пысықтауыш          В) анықтауыш            С) бастауыш

Д)

толықтауыш                Е) баяндауыш

          3. Сөйлем құрауға негіз болатын

сөйлем мүшесін тап.

А)

баяндауыш         В) анықтауыш                 С) пысықтауыш

Д)

толықтауыш           Е) айқындауыш

          4. Бірыңғай анықтауышты тап.

А) Далада

қызыл-сары гүлдер жайқалып тұр.

В) Шаршаған

кішкентай боталар артта қалып қойды.

С) Біз таудың

ең биік шыңына шықтық.

Д) Оның

әкесі—кең жауырынды,ұзын бойлы кісі.

Е) Мария

Бәкенді де,оның ағасын да үйіне алып жүрді

 5. Мезгіл пысықтауышты тап.

А) Ер

жолдасы—тәуекел. 

В) Олар Абаймен

біресе жарысады,біресе қалжыңдасады

С) Олар екі

күннен кейін келіп қалар.

Д) Жұрт

Дәметкеннің қылығына әрі сүйсінді,әрі аяды.

Е) Ауыл жастары

бұндай нәрселерге қызықпайды.

6. Асты сызылған сөздердің қайсысы

өзгелерінен басқа қызметте жұмсалып

тұр?

А) Жақсы  сөз-жарым ырыс          В) Ол қазақша жақсы  сөйлейді.

С) Оның жақсы

іске жаны жолдас

Д) Ол

көршілерімен жақсы қарым-қатынас орнатқан.

Е)  Ол жақсыкиімдерді таңдап алды.

 7. Қай сөйлемде іс-қимылдың мезгілін

білдіретін сөз бар.?

А) Марат бұл

жерге екі рет келді.          В) Ат

баспаймын деген жерін екі басады

С) Олар бұл

жерге екіде келді.          Д) Олар

сыныпқа екі-екіден кірді.

Е) Ол алманың

екеуін алды.

8. Бірыңғай мүшелерді байланыстыратын

ыңғайластық жалғаулық

шылаулар қайсы?

А)

та,не,немесе           В) және,

мен,әрі           С) бен,я,яки           Д) мен,бірақ,алайда

Е) ма,ме,ше

9. Бірыңғай мүшелерді байланыстыру үшін

қандай жалғаулық шылау

қолдану керек?

Ол....биік,....аласа,....қатал,.....жұмсақ

мінезді еді.

А) бірақ              В) және           С) немесе            Д) да                Е) бірде

10. Тыныс белгісі дұрыс қойылған

сөйлемді тап.

А) Бұл не деген

үлкен қала.                 В) Ауа райы

қандай тамаша?

С)

Тыңда,дала,Жамбылды.       

 Д) Бұл өңірде,әсіресе Алатау маңында тарихи

ескерткіш көп.

Е)

Бәрекелді,балам,осы бетіңнен тайынба!

11.Берілген сөйлемдерден оңашаланған

айқындауышты тап.

А) Ауыр жол

ерді сынайды.               В) Менің

жеңгем—Қалиса

С) Адам

баласына адам баласының бәрі—дос .

Д) Бала

кезімізде Абайдың көп өлеңін жатқа білетінбіз.

Е)

Жазда,демалыс кезінде,балық аулауға барамыз.

12. Қай сөйлемде барлық сөздер сөйлем

мүшесіне талданады?

А) Меніңше,осы

істегеніміз дұрыс емес.          В)

Жасеке,жоғары шығыңыз!

С)

Бәрекелді,қарағым,өркенің өссін!           

Д) Дала суық,қараңғы.

Е) Е,бәсе,сенің

бүйтпейтініңді біліп едім.

13. Айқындауыш мүше қатысып тұрған

сөйлемді тап.

А)

Біз,жастар,еңбекте,оқуда алда болуымыз керек.

В) Содан

бері  бір қыс,екі жаз өтті.       

  С) Айқыз ірілеу бір тасқа келіп,отыра кетті.

Д) Мүйізінен

ұстады да,сол қалпы қатты да қалды.

Е) Ұжым тамаша

табыстарға жетіп келді.

14. Қыстырма сөз қолданылған жай

сөйлемдерді тап.

А)

Ойбай,Жақа,ол Жоламанның дүмпуі ғой.

В) Шынында да,

халіміз онша мәз емес.         С)

Жігіттер,ойын арзан,күлкі қымбат.

Д) Толғауы

тоқсан қызыл тіл,сайраймын десең,өзің біл.

Е) Қарағым,дұғагөйім,қамқор

анам!

15. Жалпылауыш сөздердің анықтамасы

қайсы?

А) Бірыңғай

мүшелерден бөлініп айтылады,жеке сөйлем мүшесі болады.

В) Бірыңғай

мүшелердің мағынасын нақтылап тұрады.

С) Сөйлем

мүшесіне талданбайтын сөйлем.

Д) Бірыңғай

мүшелерден тыс жүретін сөздер

Е) Бірыңғай

мүшелермен қызметтес болып,оған жинақтау мағынасын қосатын

сөздер.

16. Кею мағынасында қолданылған

одағайды тап.

А) Па,жігіт-ақ

екен!             В) Әй,көзіңе қара!         С) А,мен кешіккен екенмін ғой.

Д) Япырай,-деп

ойлады ақырында.         Е)

Құр-құр...-десті қора ішінен екі дауыс.

17.Сөйлемнен

анықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді белгілеңіз.

Жақсының жақсылығын

айт, нұры тасысын.

A) Жақсының.

B) Жақсылығын.

C) Айт.

D) Нұры.

E) Тасысын.

18.Сөйлемнен

баяндауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді белгілеңіз.

Сен бір артық

көркемсің.

A) Сен.

B) Бір.

C) Артық.

D) Жоқ.

E) Көркемсің.

19.Сөйлемнен

пысықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді көрсетіңіз.

Өлеңмен сөзді

желдей құйындатқан.

A) Өлеңмен.

B) Сөзді.

C) Желдей.

D) Құйындатқан.

E) Жоқ.

20.Сөйлемнен сан

есімді көрсетіңіз.

Біз екі-екіден бөліндік.

A) Біз.

B) Екі-екіден

C) Әдемі.

D) Бөліндік.

E) Пысықтауышы жоқ.

21.Дара бастауыш неше сөзден тұратынын анықтаңыз.

А) Екі сөзден

В) Бес сөзден

С) Бір сөзден

D) Үш сөзден

Е) Төрт сөзден

22.Күрделі

баяндауышты табыңыз.

Сен бүгін

кітапханаға барып кел.

А) Сен.

В) Бүгін.

С) Кітапханаға.

D) Кел.

Е) Барып кел.

23.Бастауыш пен

баяндауыштың арасына сызықша қойылатын сөйлемді анықтаңыз.

A) Кітап алды.

B) Жақсы ісімен жақсы.

C) Семей полигоны жабылды.

D) Адамға зор денсаулық керек.

E) Бұл үлкен жетістікке жеткізеді.

24.Сөйлем

мүшелерінің саны қанша екенін анықтаңыз.

A) 6.

B) 4.

C) 5.

D) 2.

E) 3.

25.Заттың

меншіктілігін, ретін, түрін, түсін, сапасын білдіретін сөйлем мүшесін

көрсетіңіз.

A) Бастауыш.

B) Бастауыш.

C) Толықтауыш.

D) Пысықтауыш.

E) Анықтауыш.

26.Не? сұрағына

жауап беретін сөзді көрсетіңіз.

A) Қаз.

B) Баланың.

C) Әке-шешесіне.

D) Үйді.

E) Қаладан.

27.Асты сызылған

сөздің сұрағын анықтаңыз.

Ақшалар – өз елінің

тарихынан, мәдениетінен хабар береді.

A) Несі?

B) Қашан?

C) Несінен?

D) Кімге?

E) Не істейді?

28.Жасалған

іс-әрекетті, қимылды, білдіретін сөзді көрсетіңіз.

A) Ашық.

B) Әдемі.

C) Жазып отыр.

D) Көшеде.

E) Менде.

29.Асты сызылған

сөздің сұрағын анықтаңыз.

Біз отаншыл болуымыз керек.

A) Қашан?

B) Кім?

C) Кімде?

D) Қандай?

E) Қай?

30.Дұрыс

құрастырылған сөйлемді анықтаңыз.

A) Мен келдім кеше таңертең Астанадан.

B) Келдім кеше таңертең Астанадан мен.

C) Астанадан келдім таңертең мен кеше.

D) Кеше Астанадан келдім таңертең кеше.

E) Мен кеше таңертең Астанадан келдім.

 

ІІІ тоқсан       

 

1. Қайсысыжақсыз сөйлемнің жасалу жолына жатпайды?

А)

–ғы,-гі,-қы,-кі тұлғалы қалау райлы етістік

В) Құрамында

бастауыш тұлғалы сөзі бар идиомалар

С) Атау немесе

барыс септігіндегі тұйық етістіктен соң   

«керек», «мүмкін»

сөздерінің

тіркесуі        

Д) Баяндауышы

зат есімнен басталады.

Е) Барыс

септігіндегі тұйық етістіктен соң «бол», «жара», «тура», «кел» 

көмекші  етістіктерінің тіркесіп келуі.

2.Жақсыз сөйлемді тап.

А) Бүгін

емтиханға дайындалу керек.

В) Жартастың

басынан қарауытқан бір нәрселер көрінеді.

С) Ойнап

сөйлесең де,ойлап сөйле.       Д) Ауыл

маңы тып-тыныш 

Е) Оқу—білім

бұлағы

3. Жақты сөйлемді тап.

А) Сенің

балмұздақ жегің келе ме?       В) Оның

айтқандарын түсініп болмайды

С) Бұл оқиғаны

енді айтпасқа болмайды    Д) Оның үрейден

төбе шашы тік тұрды.

Е) Ертең

сабаққа келесің бе?

4. Жалаң сөйлем дегеніміз не?

А) Бастауыш пен

баяндауыштан ғана құралған сөйлем.

В) Тұрлаулы

мүшелерімен қатар,тұрлаусыз мүшелері де бар сөйлем

С) Мазмұны

толық берілген сөйлем.         Д)

Бастауышы жоқ сөйлем

Е) Бастауышы

әрдайым жасырын тұратын сөйлем

5. Жайылма сөйлемді тап.

А) Мен

барамын.         В) Айдала             С) Ол—сері жігіт

Д) Үй

жап-жарық                 Е) Сендер

қараңдар

6. «Кең зал.Құжынаған халық.» -қандай сөйлем?

А) Жақты

сөйлем           В) жақсыз сөйлем           С) жайылма сөйлем

Д) атаулы

сөйлем              Е) Толымды сөйлем

7. Бастауышы жасырын тұрған сөйлем қалай аталады?

А) жалаң         В) жайылма           С) жақты          Д) жақсыз          Е) толымды

8. Тұрлаусыз мүшелердің болу-болмауына қарай жай

сөйлемдер қалай

бөлінеді?

А)

жақты,жақсыз         В) атаулы                С) толымды,толымсыз

Д)

жалаң,жайылма              Е)

жай,құрмалас

9.Жалаң сөйлемге жетпей тұрған сөзді көп нүктенің орнына

қойыңыз. 

«........оқып шықсын».

А) тез         В) ол             С) оған            Д) сенімен           Е) қайратпен

10. Жалғаулықты

қарсылықты салалас сөйлемді көрсетіңіз.

А) Теңіз тынышталды, бірақ еш нәрсе көрінбейді.

В) Ол шнурды тартып қалып еді, трактор гүрілдей жөнелді.

С) Ең сенімдісу жер астынікі, оны іздеп табу керек.

D) Кітап – білім бұлағы, білім - өмір шырағы.

E) Жел соқты, қар жауды.

11.Себеп-салдар

салалас сөйлемді көрсетіңіз.

А) Ол жаяу жүріп кетті, себебі ауыл онша алыс емес еді.

В) Егін піскенімен, оны оруға әлі асығар емес.

С) Келген екеу еді: бірі – агроном, екіншісі – инженер.

D) Ауыл жайлауға көшіп келгелі, жастардың тұрмысына бір

көңілділік кіргендей

болды.

E) Егін пісті, диханшылар оны жинады.

12.Мезгіл

бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.

А) Кенжебек жауап іздеп көріп еді,орынды сөз ойына орала

қоймады.

В) Ойын аяқталды, бірақ көрермендер асықпады.

С) Абай араларынан кетісімен, сыбыр бұйрық елге жайылды.

D) Көктем болғанмен, күн әлі жылынып кете қойған жоқ еді.

E) Көктем енді келсе де, күн ысып кетті.

13.Мақсат

бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.

А) Жамал пешке от жағып, асты әзірлей бастады.

В) Үйірме мүшелері М.Мақатаев өлеңдерін жатқа оқыды.

С) Жақып кешкі тымырсық ауаны сіміре ұтып, даланы ұзақ

аралады.

D) Тұрмыс жақсы болу үшін, еңбек өнімді болу керек.

E) Балалар еңбек сабағына құрал-жабдықтарын әкелді.

14.Бірыңғай

мүшеге байланысты қойылып тұрған тыныс белгілерін табыңыз.

А) Ал, бала, бүгіннен бастап малға ие бол.

В) Мұғалім де, инженер де осы үйден табылады.

С) Абай үйге кірді де, отырғандарға жағалай сәлем берді.

D) Көбінің жүзі ақшыл не қызғылт сары келген.

E) Мұғалімдер демалысқа шықты.

15.Жалпылауыш

сөзге байланысты қойылған тыныс белгісін табыңыз.

А) Қазақстанның ең ірі көлдері мыналар: Балқаш, Теңіз,

Алакөл және Марқакөл.

В) Ақылбай, Ербол және Мағаш келді.

С) Үлкенді сыйлау – асыл қасиет.

D) Оқушылардың бәрі қысқы демалысқа тарады да, мектеп бос

қалды.

E) Жел қатайып кетті.

16.Қарсылықты

салалас сөйлемге байланыстықойылып тұрған сызықшаны көрсетіңіз.

А) Қатар-қатар тас қойдым, жирен атты бос қойдым.

В) Көшенің арғы шетінде телефон-автомат тұр.

С) Жел саябырлаған сияқты, - екпіні әлі қатты.

D) Халықаралық қарым-қатынас қалыпқа келіп қалды.

Е) Бұл сессия көпке созылмайды.

17.Сабақтаса

құрмаласқан сөйлемді табыңыз.

А) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.

В) Дәметкеннің жүрегі тулап кетті, себебі келген адамды

ол бірден таныды.

С) Шәрбану далаға шығып еді, бірақ олар кетіп қалыпты.

D) Телехабарда ән де, жыр да, кино да кезектесіп жүріп

жатады.

E) Саяхатшылар көп келді.

18.Аралас

құрмалас сөйлемді табыңыз.

А) Үсен пышақтың сыртымен тасқа қатты ұрып еді, мақта

тұтанды.

В) Жел үрлеген сайын, сапырылысып түскен сары жапырақтар

жер бетін түгел жапты.

С) Дәркембай, Абылғазы, Қаңбақ, Тоқсан, Жұмыр да осында.

D) Кейде ұзақ жылдар жырланып, кейде ел ішінің әнгімелері

айтылады, ауыл адамдары бұларды қызығып тыңдайды.

E) Жалғасы қызық болды.

19. Құрмалас

сөйлемдерден қарсылықты салалас түрін табыңыз.

A) Таңат біресе сұрланды, біресе бозарды.

B) Үлкендер төрде отыр, жастар босағада.

C) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.

D) Жазира осы жұмысқа орналасты, себебі мамандығына

сәйкес еді.

E) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ шабытым келмеді.

20. Мына

сабақтас құрмалас сөйлемнің бағыныңқысының баяндауышының сұрауы қалай,

белгілеңіз.

Ағасына

көзінің астымен қарап, таңырайған шолақ танауымен шуылдай дем алып тұр.

A) Қашан?

B) Не үшін?

C) Қайтіп?

D) Қалайша?

E) Неге?

21. – Әке,

сенгеніңізге рахмет!

Сызықшаның

қойылу себебін көрсетіңіз.

A) Оқшау сөз.

B) Бастауыш.

C) Қаратпа сөз.

D) Диалог.

E) Төл сөз.

22. Адамда

жақсы қасиет болмаса, оған бақ та, бақыт та қонбайды.

Алғашқы үтір

неге байланысты қойылған, дұрысын табыңыз.

A) Түсіндірмелі салалас.

B) Қарсылықты бағыныңқылы сабақтас.

C) Қимыл - сын бағыныңқылы сабақтас.

D) Мезгіл бағыныңқылы сабақтас.

E) Шартты бағыныңқылы сабақтас.

23.Ыңғайлас салаластың ішіндегі қайталанбай келетін

жалғаулықты атаңыз.

A) Да, де.

B) Және.

C) Сондықтан.

D) Бірде.

E) Болмаса.

24.Баяндауыштары

тұлғалас, мағыналас болатын салаластың түрін көрсетіңіз.

A) Ыңғайлас.

B) Себеп-салдар.

C) Түсіндірмелі.

D) Қарсылықты.

E) Кезектес.

25.Тек

жалғаулықты болатын салаластың түрін белгілеңіз.

A) Ыңғайлас.

B) Себеп-салдар.

C) Түсіндірмелі.

D) Кезектес.

E) Қарсылықты.

26.Түсіндірмелі

салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.

A) Бұл жердің дәнін мен сепкендіктен, өзгеңнен гөрі менің

жаным қатты ауырды.

B) Сізден сұрайтынымыз мынау: бізге қамқоршы болыңыз.

C) Олар қыстаудан шықпайды, өйткені төлді қорада ұстау

керек.

D) Мал өріске қарай шұбатыла жөнелді.

E) Асқар бұл сұраққа жауап таба алмай, ұзақ үнсіз отырды.

27.Жай

сөйлемдері жалғаулықты шылаусыз байланысатын салалас түрін атаңыз.

A) Түсіндірмелі.

B) Себеп-салдар.

C) Ыңғайлас.

D) Қарсылықты.

E) Кезектес.

28.Бірінші

жай сөйлемде сілтеу мәнді сөздер қолданылатын салалас түрін көрсетіңіз.

A) Себеп-салдар.

B) Кезектес.

C) Қарсылықты.

D) Түсіндірмелі.

E) Ыңғайлас.

29.Қарсылық

салалас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.

A) Құнанбай Ұлжан қасына отырды да, Мәкіш пен Абайдың

жүзіне қарады.

B) Сізден сұрайтынымыз мынау: бізге қамқоршы болыңыз.

C) Олар қыстаудан шықпайды, өйткені төлді қорада ұстау

керек.

D) Мал өріске қарай шұбатыла жөнелді.

E) Ән басылып қалды, бірақ гитара сазы тоқталған жоқ.

30.Құрмалас

сөйлемді табыңыз.

A) Ол асып та, тасып та сөйлейді.

B) Қарағым, бермен екл.

C) Ақылды қарттан нақыл шығады!

D) Сен, сірә, жексенбі күні келерсің, не дүйсенбі күні

келерсің.

E) Ерлік көрсеткен ер болар.

31.Салалас

құрмалас сөйлемнің неше түрге бөлінетінін көрсетіңіз.

A) 2.

B) 3.

C) 4.

D) 5.

E) 6.

32.Ешқашан

қайталанбай бір-ақ рет келетін жалғаулықты көрсетіңіз.

A) Да.

B) Та.

C) Де.

D) Те.

E) Және.

33.Салдар

мәнді жай сөйлемі бұрын орналасқан құрмалас сөйлемді анықтаңыз.

A) Қостанайдан шыққалы он күн: біз түнде де жүріп

келеміз.

B) Күріш тұқымы суға қолмен себіледі, өйткені тұқым

сепкен суға жүре алмайды.

C) Өзгеңнен гөрі менің жаным қаттырақ ауырар еді: бұл

егін дәнін қолымнан мен септім ғой.

D) Қазір ол сақалың да қырған, киімін де өзгерткен,

сондықтан кескін-кейпі де өзгерген.

E) Қайыр сөзді әрі қарай тереңдеткісі келмеді, сондықтан

әңгіме желісін бұрып жіберді.

34.Себеп

мәнді жай сөйлемі бұрын орналасқан құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.

A) Сізді ешкім шақырған жоқ, сондықтан сіз бармайсыз.

B) Амалсыз қонуға тура келді, өйткені мезгіл кешкіріп

кетті.

C) Мен қорқып тұрмын, неге десеңіз қолың қатты дейді.

D) Тереңге балық уылдырық шаша алмайды, неге десең, онда

уылдырық оралатын не балдыр, не шөп жоқ.

E) Кей металдар табиғатта өте аз және таза түрінде

кездесуі сирек.

35.Жалғаулықсыз

қарсылықты салаласты көрсетіңіз.

A) Құдайдың қарарынан жалбарынып құтылуға болады, бірақ

халықтың қарғысынан ешқашан да құтылуға болмайды.

B) Апай сені елжіретіп сүймейді де, алайда шыж-быж етіп

ұрыспайды да.

C) Дүниенің төрт бұрышын тегіс кезіп шығады, бірақ қайда

барса да жолы болмайды.

D) Баршагүл сәлем беріп еді, - ол қырын қарап кетті.

E) Сөз бергенге ерме, бірақ бөз бергенге ер.

36.Шартты

бағыныңқы сабақтас сөйлемді белгілеңіз.

A) Ұлберген кедей болғанмен, киім-кешектерін таза

ұстайтын еді.

B) Абай үйге кіргенде, Әбіш бар қағазды оқып шыққан еді.

C) Ол заманда ұл балаға бас кеспесе, қан төкпесе, ат

қойылмайтын еді.

D) Бұл күнде Құнанбай өлсе де, құнанбайлық құрымапты.

E) Мен де алға қарайтынмын, бірақ көзіме ештеңе

көрінбейтін.

 

ІV тоқсан

1. Төл сөзді сөйлемді тап.

А) Сен дегенде

сөз барма?       

 В) Әй дер әже,қой дер қожа жоқ.

С) Балалардың

соңғы ермегі—«Ақсүйек», «Соқыртеке».

Д) «Осы күні

сол ара жайнаған қызыл гүл»,-дейді.

Е) Саутты болу

дегеніміз-дұрыс жазып,дұрыс сөйлеу.

2. Төл сөзді сөйлемді тап.

А) Туған

жер—алтын бесік.

В) –Білмеске

сөзің қор боп кетер,-деген М.Дулатұлы.

С) Бала жігіт

бұйрықты  екі етпейді 

Д)

Бұл-ойланатын нерсе. 

Е) Әркім-әуелі

өз аулының баласы.

3. Төлеу сөзді тап.

А) Бүгін

жылқышыларға да бірдеме болған сияқты.

В) Жұман

отыратын жерге бір әулие келіпті.

С) Үйге кіре

бере қара саба жарылып кетті.          

Д) «Білмегенді

біле бер»,-дейді Шәкәрім.

Е) Әжем үйге кіріп,малдың

өрістен қайтқанын айтты.

4.Айжан: «Менің үйім алыс еді,ертерек қайтайын»,-деді.Қай

жауап толымды және дұрыс?

А) Айжан өзінің

үйінің алыс екенін айтты.

В) Айжан өзінің

үйінің алыс екенін және ертерек қайту керекекенін айтты.

С) Айжан

ертерек қайту керектігін айтты.   

Д) Үйіне қайту

керектігін Айжан айтты.

Е) Айжан айтты

үйге қайтамын деп.

5.Тыныс белгілері дұрыс қойылған төл сөзді тап.

А) Ол: «Арман

қалыңыз қалай»?-деді.     

В) Ол, «Арман,

қалыңыз қалай?-деді.      

С) Ол: «Арман, қалыңыз қалай?»-деді.    

Д) Ол: «Арман қалыңыз қалай?»-деді.      

Е) Ол: «--Арман, қалыңыз, қалай?»-деді. 

6. Сұрау

есімдігі қатысқан төл сөз төлеу сөзде қандай өзгіріске түседі? 

А) Төлеу сөзде сұрау есімдігі түсіп қалады.         

В) Сөйлем мазмұнына қарай басқа сөз табына ауысады.

С) –ма,-ме шылауға айналады.        

Д) сұраулық шылауға айналады.

Е) Сұрау есімдігі сол күйінде сақталады.

7. Төл сөздің

тыныс белгілері қай қатарда дұрыс қойылмаған?

А) –Неге қорқады?—дейсіз ғой.      

В) –Көкпардан қалайша болады?—дейсіз ғой.

С) –Жұрт қалай таратады екен,--деді.          

Д) –Соғымның сирағы кесіле ме?-деді,анау екеуі.

Е) –Қап,әттеген-ай!-деді анау екеуінің біреуі.

8.Төлеу сөздің

баяндауышы етістің бұйрық райынанболса,төлеу сөзде қандай  өзгеріске ұшырайды?

А) тұйық етістікке айналып,оған барыс,табыс септік жалғауы,немесе туралы

жөнінде,жайында шылыулары мен «керек» сөзінің бірі қосылып айтылады.

В) Өзгеріске түспейді.     

С) Есім сөздерге айналады.    

Д) Есімше жұрнағы жалғанады.

Е) жедел өткен шақ жұрнағы жалғанады.

9.Төл сөздің

баяндауышы етістіктің ашық райынан болған жағдайда төлеу сөзде бұл сөз қалай

өзгереді?

А) Тұйық етістікке айналады          

В) сол қалпында қала береді.

С) сол қалпында қалып,одан кейін туралы шылауы жазылады.

Д) Есімшеге айналып,оған –дық,-дік жұрнағы тәуелдік жалғауы және табыс

септігі жалғанады да,толықтауыш болады.

Е) «екенін» деген көмекші етістік жалғасады.

10. Төл сөзде

«мен» деп берілген сөз төлеу сөзде қандай өзгеріске түседі?

А) маған          В) мені       

С) өзінің             Д) оның               Е) оған.

11. Төл

сөзге лайық тыныс белгісі қойылған сөйлем қайсысы, белгілеңіз.

A) “Мен бір ақыл таптым” деді, қуанып Абзал.

B) “Мен бір ақыл таптым”! деді Абзал.

C) “Мен бір, ақыл таптым”- деді қуанып Абзал.

D) “Мен бір ақыл таптым,” - деді Абзал.

E) “Мен бір ақыл таптым” деді Абзал.

12.

Төл сөздің автор сөзінен соң орналасып тұрған түрін көрсетіңіз.

А) –«Япырай, мықты екенсіз, ақсақал,» - деді Байжан

В) –«Бәрекелді, мына ауыл алтыбақан құрып жатыр екен,» -

деді Ербол.

С) М.Горький былай деген екен: «Кітап – білім бұлағы».

D) Абай: «Ғылым таппай мақтанба,»-деген.

Е) –«Емтихан оңай болмайды», - деді ұстаз

13.

Төл сөз қатысып тұрған сөйлемді көрсетіңіз.

А) Ақылды қарттан нақыл шығады.

В) Ол Әбіш туралы естігенін түгел баяндаған еді

С) Талаптың мініп тұлпарын, тас қияға өрледің

D) Ақылды қария жазып қойған хатпен тең.

Е) «Бұл үйдің жаны нешеу?» - деп сұрады Итбай.

14.

Сөйлемдегі бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылған сызықшаны табыңыз.

А) Жұрт айтты- көне берді.

В) Аяғы жоқ,- жүреді, аузы жоқ, - сөйлейді.

С) Ағаш арасын қаратса – жоқ.

D) Алыс – берісіміз көп, ағайын адамбыз.

Е) Қарқаралы деген округтің әміршісі – Құнанбай мен осы

Майыр.

15.

Біреудің өзгертілмей айтылған сөзінің атауын белгілеңіз.

А) Монолог

В) Диалог

С) Төлеу сөз

Д) Автор сөзі

Е) Төл сөз

16.Қай

сөйлемде тыныс белгілері дұрыс белгіленген.

А) «Биік мансап, биік жартас» – дейді Абай.

В) «Биік мансап - биік жартас», – дейді Абай.

С) Биік мансап - биік жартас – дейді Абай.

D) Биік мансап, биік жартас, – дейді Абай.

Е) «Биік мансап, биік жартас», – дейді Абай.

17.Қай

сөйлемде тыныс белгілері дұрыс қолданылған?

А) Шынымды айтсам, өзің бір қызық жан екенсің.

В) Шынымды айтсам өзің, бір қызық жан екенсің.

С) Шынымды айтсам - өзің бір қызық жан екенсің.

D) Шынымды айтсам, өзің бір, қызық жан екенсің.

Е) Шынымды айтсам өзің бір, қызық жан, екенсің.

18.Аралас

құрмалас сөйлемді табыңыз.

А) Үсен пышақтың сыртымен тасқа қатты ұрып еді, мақта

тұтанды.

В) Жел үрлеген сайын, сапырылысып түскен сары жапырақтар

жер бетін түгел жапты.

С) Дәркембай, Абылғазы, Қаңбақ, Тоқсан, Жұмыр да осында.

D) Кейде ұзақ жылдар жырланып, кейде ел ішінің әнгімелері

айтылады, ауыл адамдары бұларды қызығып тыңдайды.

E) Жалғасы қызық болды.

 

19.Қарсылықты салалас сөйлемге

байланыстықойылып тұрған сызықшаны көрсетіңіз.

А) Қатар-қатар тас қойдым, жирен атты бос қойдым.

В) Көшенің арғы шетінде телефон-автомат тұр.

С) Жел саябырлаған сияқты, - екпіні әлі қатты.

D) Халықаралық қарым-қатынас қалыпқа келіп қалды.

Е) Бұл сессия көпке созылмайды.

20.Сабақтаса

құрмаласқан сөйлемді табыңыз.

А) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.

В) Дәметкеннің жүрегі тулап кетті, себебі келген адамды

ол бірден таныды.

С) Шәрбану далаға шығып еді, бірақ олар кетіп қалыпты.

D) Телехабарда ән де, жыр да, кино да кезектесіп жүріп

жатады.

E) Саяхатшылар көп келді.

 

Жауаптар:

І тоқсан

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17
Е	Д	А	А	С	А	В	А	В	А	Е	С	А	Е	А	А	А

 

ІІ тоқсан

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Д	А	А	Д	С	Д	С	В	Е	Е	Е	Д	А	В	Е
16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Д	А	Е	С	В	С	Е	В	С	Е	А	Е	С	Д	Е

 

IIIтоқсан

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Д	А	Е	А	С	Д	С	Д	В	А	А	С
13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24
Д	В	А	С	А	Д	Е	Д	Е	Е	В	А
25	26	27	28	29	30	31	32	33	34	35	36
Д	В	А	Д	Е	Д	Е	Е	В	А	Д	Д

 

ІV тоқсан

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Д	В	Е	В	С	Е	А	А	Д	С	Д	С	Е	Е	Е	В	А	Д	С	А